środa, 27 lutego 2013

Róża (Rosa) - przecier z owoców, syrop i podpłomyki


Róża dzika

Róża (Rosa) – to pospolity krzew należący do rodziny różowatych. W Polsce najczęściej można spotkać: róża dzika (rosa canina), róża pomarszczona (rosa rugosa), róża polna (rosa agrestis), róża rdzawa (rosa rubiginosa). Wszystkie gatunki róż występujące w naszym kraju krzyżują się, tworząc mieszańce, dlatego stwierdziłem że nie ma sensu opisywania poszczególnych gatunków osobno.
Dzikie krzewy róż możemy spotkać  przy linii lasu, na łąkach, w rowach, również w lesie, jeśli jest tam odpowiednia ilość światła. Róża rośnie także w górach, spotykana jest wraz z kosodrzewiną.


Owoce
Owoc występuje w postaci szupinki o wielkości kilku cm, koloru od pomarańczowego po ciemny czerwony. Są jadalne praktycznie od czasu aż dojrzeją, jednak w mniejszych ilościach i po oczyszczeniu wnętrza z kłujących włosków. Najlepsze są zimą po przymrozkach, kwaśno-słodkie. Niektórzy nie oczyszczają wnętrza z włosków, jednak osobiście polecam oczyścić. Owoce nadają się do suszenia, dodają aromatu i smaku naparom, kompotom, oraz domowej herbacie. Zawierają bardzo dużo witaminy C, flawonoidów, cukrów i pektyn. Owoce róży stosuje się profilaktycznie jako źródło witamin, piłem podczas przeziębienia(katar), czułem się lepiej. Żeby zaspokoić dzienny zapas witaminy C należy zjeść 2-3 dojrzałe owoce róży dzikiej. Najwięcej witaminy C zawiera  róża girlandowa (rosa cinnamomea), która rzadko występuje w Polsce. Trzecia na liście jest róża pomarszczona (rosa rugosa). Róża dzika jest gatunkiem, który jest w dolnym pułapie pod względem ilości witaminy C, jednak jest najbardziej pospolita. Wszystkie owoce róż, które spotykamy dziko można tak samo wykorzystywać. Jedne z lepszym, drugie z gorszym skutkiem.

Łodygi z dużą ilością kolców dorastają nawet do 4 metrów, wyginają się. Młode pędy nadają się do spożycia na surowo, dodania do sałatki, zupy. Uschnięte proste pędy nadają na świder do ręcznego świdra ogniowego. Poucinane długie łodygi można wykorzystać jako zagrodę przed dzikami, gdzie chcemy zbierać bulwy słonecznika bulwiastego. Z kwiatów można przygotować syrop, napój do picia. Można jeść je na surowo prosto z rośliny, nadaje się dobrze na słodki dodatek do sałatek, zup. Młode liście są jadalne na surowo, jednak w niezbyt dużych ilościach.

Oczyszczone owoce

Poprzedniej  jesieni nie interesowałem się jeszcze tak zastosowaniem roślin dziko rosnących w Polsce tak jak dzisiaj. Dlatego teraz postanowiłem przyrządzić kilka wytworów z owoców. Znalazłem odpowiedni krzew z ogromną ilością owoców, różnej jakości. Postanowiłem zatem poeksperymentować. Wybierałem te dojrzałe, świeże, oraz te, które doświadczyły już pierwszych mrozów i były ciemno-pomarańczowe. Starałem się unikać jeszcze tych dojrzałych owoców, ale zrywałem kępkami, dlatego takowe się trafiały. Miałem na celu zrobić przecier oraz dżem. Mimo tego, że najbardziej chciałem zrobić syrop. Stwierdziłem, że zrobię przy następnym zbiorze owoców.
Gotowanie owoców
Po zebraniu najlepszej jakości owoców z krzewu, (co zajęło mi około 15 minut) umyłem je, oddzieliłem zielone ogonki i niedojrzałe owoce – przypadkowo zebrane. Potem dokonałem następnej selekcji. Świeże i czerwone owoce wrzuciłem do wody i gotowałem 35minut. Pozostałe natomiast (te po przymrozkach) zostawiłem. Co kilka minut mieszałem i obserwowałem co się dzieje z wywarem. Woda pod koniec gotowania była żółta, pomarańczowa. Nie smakowała. W tym sposobie przyrządzania nie nadawała się do picia. Gotowanie miało na celu zmiękczyć owoce oraz oczyścić dokładnie je z brudu. Poprzednie raz były myte za pierwszym razem, co wystarczy. Nie czekałem aż całe wyschną, od razu zacząłem je ugniatać. 

Powstawanie przecieru
Należy ugniatać owoce drewnianym tłuczkiem w durszlaku tak, aby przecier leciał do garnczka. Nasiona i włoski oraz skórka owoców i szypułki zostaną w durszlaku a przecier osadzi się w rozbił się na mniejsze części, gdyż w wodzie się nie rozpuszczał. Po upływie około 30minut całość dokładnie przefiltrowałem i spróbowałem jak smakuje wykonany w ten sposób syrop. Powstały dżem opada na dno naczynia, dlatego można go ponownie użyć, aby nic nie stracić. Ogromne zdziwienie pojawiło się na mojej twarzy, ponieważ smak jest porównywalny do pitej na co dzień, zwyczajnej, słodkiej herbaty z cytryną. Dlatego pomyślałem, że skoro przecier już zrobiłem to poczynię odrobinę dżemu na kilka podpłomyków a z reszty przecieru wykonam taki sam syrop. Dżem zrobiłem, garnczku. Zdarzy się, że przejdzie kilka nasion i włosków, ale spokojnie będzie można to oddzielić, Woda wyparowuje podczas robienia i przygotowywania wszystkiego, poprzez co uzyskujemy bardzo gęsty wytwór. Kolor finalnie jest mocno, wyraziście czerwony lub ciemno-pomarańczowy - podchodzący pod czerwień. Pomyślałem, że po zalaniu wrzątkiem oraz po dosypaniu odpowiedniej ilości cukru może powstać syrop.

Przecier
Syrop
Postanowiłem to sprawdzić, dlatego umiejscowiłem trochę przecieru w butelce 250ml, dolałem wrzątku i wsypałem odrobinę cukru. Trzepałem butelką, aby przecier rozbił się na mniejsze części, gdyż w wodzie się nie rozpuszczał.








Syrop, pasteryzacja
Po upływie około 30minut całość dokładnie przefiltrowałem i spróbowałem jak smakuje wykonany w ten sposób syrop. Powstały dżem opada na dno naczynia, dlatego można go ponownie użyć, aby nic nie stracić. Ogromne zdziwienie pojawiło się na mojej twarzy, ponieważ smak jest porównywalny do pitej na co dzień, zwyczajnej, słodkiej herbaty z cytryną. Dlatego pomyślałem, że skoro przecier już zrobiłem to poczynię odrobinę dżemu na kilka podpłomyków a z reszty przecieru wykonam taki sam syrop. Dżem zrobiłem, poprzez dodanie odrobiny wody i cukru. Całość dokładnie wymieszałem. Chciałem, aby dobrze rozsmarowywało się go po podpłomykach.

Podpłomyki z przecierem
Podsumowując zrobiłem sporo przecieru, dżem na 2 podpłomyki i 1l syropu, gdzie głównym składnikiem były owoce róży. Gdy następnym razem zbiorę owoce wysuszę je na zimowe napary.









Po około 1,5 miesiąca wybrałem się znów po owoce róży, niestety rosnące w tym samym miejscu.  Po ostatnim deszczu owoce na krzewie były zamarznięte w kostki lodu, małe, niektóre bardzo miękkie. Zebrałem kilkadziesiąt sztuk, wrzuciłem całość do ciepłej wody, chwilę poczekałem, obmyłem, obrałem z łodyg, szypułek i zostawiłem do suszenia. W moim przypadku, gdy już mróz długo trzyma owoce były bardzo miękkie, nie da się takich oczyścić z nasion i włosków, bo całe się rozpadają. Gdybym zbierał owoce przed przymrozkami czyszczenie byłyby możliwe, bo wtedy owoce są twarde, duże i się nie rozpadają. Przyrządzając jakiś napar z roślin lub zwykłą domową herbatę na 250ml wrzucam 4-5 owoców i czekam kilkanaście minut aż naciągnie. Czuć wyraźnie smak róży, witaminę C. Nasiona w ogóle nie zostają w napoju. Owoce, gdy wiem że są bardzo suche, trzymam je w zamkniętym słoiku w ciemnym miejscu w pokojowej temperaturze. W słoiku przylepiają się do siebie, ale to nie stanowi w niczym problemu. Co jakiś czas otwieram słój i sprawdzam stan owoców.

Więcej zdjęć w galerii.

środa, 20 lutego 2013

Ostrożeń polny - hubka


Ścieranie puchu
Zebrany puch z przekwitniętych kwiatostanów roślin zgniatamy i małą ilość rozcieramy dwoma szorstkimi i prostymi skałami. Aby skutecznie i szybko otrzymać odpowiednio roztarty puch trzeba go mocno dociskać z obu stron i szybko trzeć. Należy puch dobrze rozetrzeć aby było widocznych mało pojedynczych włókien, jednak z umiarem. Gdy będziemy rozcierać puch bardzo długo nie będą widoczne już  włókna gołym okiem, wówczas puch będzie rozpadał się podczas krzesania, dodatkowo będziemy musieli poświęcić więcej czasu na tarcie puchu. Kiedy rozetrzemy odpowiednio, puch nie będzie się rozpadał, będzie scalał się w jedność. 
Ścieranie węgla drzewnego
Musimy także usunąć nasiona i aparaty lotne, które w trakcie ścierania będą widoczne, same będą odpadać. Puch podczas rozcierania kilkukrotnie zmniejsza swoją objętość, dlatego podczas zbierania należy wziąć go dużo aby starczył nam do osiągnięcia celu. Nie jest to trudne, gdyż jest bardzo wydajny w zbiorze. Aby hubka działała potrzebujemy odrobinę wiatru. Gdy nie ma wiatru można jednostajnie dmuchać ustami. Gdy iskra spadnie na puch, przestajemy krzesać i dmuchać, puch już sam będzie się tlił. 
Wszystkie elementy


Żeby poprawić palność puchu dobrym sposobem jest starcie węgla drzewnego z drewna pochodzenia drzewa liściastego na proszek. Używamy szorstkiej powierzchni, może to być skała, nóż, gałąź. Gdy już przygotujemy te dwa składniki należy zmieszać puch roślinny z proszkiem węgla drzewnego w proporcji 2:1 (dwie części puchu na 1 część proszku węgla). Po zmieszaniu otrzymujemy łatwo do siebie przylegający czarno-beżowy materiał, który jest już gotowy do użycia w krzesiwie tradycyjnym. Substytutem węgla drzewnego może być starta na proszek kora robinii akacjowej, jednak ona słabo przylega do puchu.
Gotowa, spreparowana hubka
Kolejną metodą preparacji jest zwęglenie, tak jak w przypadku innych materiałów. Należy w puszce ciasno upchać puch. Zwęglanie trwa krótko. Puch kilkukrotnie traci na swojej objętości, jest lekko kruchy, jednak nie rozpada się całkowicie w dłoni.








Tlący się puch po zajęciu iskry i rozdmuchaniu
Podsumowując jest to chyba jedna z najtrudniejszych hubek, nie zawsze udaje mi się, aby puch złapał iskrę

niedziela, 10 lutego 2013

Słonecznik bulwiasty (Helianthus tuberosus) – uprawa ; bulwy

Słonecznik bulwiasty
Słonecznik występujący u mnie nie wykształcił odpowiednich bulw, w innym miejscu przed zbiorami dziki wyjadły bulwy. Miałem sadzić bulwy na jesień, jednak nie udało mi się. Posadzę na wiosnę i jesień tego roku, aby porównać rozwój roślin. Informacje o uprawie wraz ze zdjęciami, a także zastosowanie zamieszczę jesienią.






Pora sadzenia:
Jesień-wiosna: (wrzesień-październik = marzec-kwiecień)
Czas ten jednak, jest zależny od warunków atmosferycznych. Podczas gdy jest w danym roku jest wczesna wiosna, to bulwy można sadzić w lutym. Natomiast gdy jesień i pierwsze przymrozki przyjdą dosyć późno bulwy można sadzić w listopadzie. Należy zwracać na czas w jakim sadzimy bulwy jesienią i wiosną, aby dziki nie wyryły nam sadzonych bulw, gdyż przed zimą i po zimie dziki bywają bardzo głodne, poprzez co bulwy nie powinny leżeć długo w ziemi.

Głębokość sadzenia:
10-15cm
Bulwy sadzi się na takiej głębokości, na jakiej występują u roślin które już rosną. Kiedy bulwy posadzimy bliżej powierzchni ziemi istnieje prawdopodobieństwo, że wyczują je dziki. Natomiast kiedy posadzimy bulwy zbyt głęboko jesienią roślina nie będzie miała szybkiego startu na wiosnę. W przypadku sadzenia na wiosnę podczas okresu wegetacyjnego bulwy mogą nie osiągnąć zadowalających rozmiarów i podczas zbioru będą małe.

Odległość sadzenia:
30-50cm
Należy zachować taką odległość, aby rośliny z każdym kolejnym sezonem mogły rozprzestrzeniać się w wielu kierunkach. Będą rosły swobodnie oraz będą miały odpowiedni dostęp światła.

Wymagania glebowe:
Każda gleba jest odpowiednia, jednak im gorsza gleba tym mniej wydajne plony w postaci małych bulw. Dobra jest gleba wilgotna, bogata w azotany i fosforany. miejsce gdzie rosną pokrzywy, brzegi rzek, które wylewają, okolice dzikich stawów. Zła gleba to taka o słabym przepływie powietrza, czyli gliniaste obszary.

Warunki atmosferyczne:
Miejsce nasłonecznione lub lekko zacienione. Miejsce nie powinno być wiecznie ciemne i mokre Słonecznik jest mocno mrozoodporny oraz odporny na suszę. Teren równy, nizinny.

Ślady żerowania dzików przy słoneczniku bulwiastym
Choroby i szkodniki:
Na liściach pojawia się rdza - brązowe plamki, oraz mącznica, czyli białe plamy na liściach. Szkodnikami są ślimaki, nornica ruda,  rolnica zbożówka i dziki które bardzo gustują w bulwach. Aby zapobiec dzikom, które wytwarzają największe szkody w hodowli należy rozrzucić na ziemię kilka gałązek śliwy, berberysa, robinii lub jeżyny. Dziki nic nie wyryją ze względu na ich wrażliwe nosy. Występuje również sklerocja czyli grzybiczna narośl zbudowana z tkanki rzekomej.


Pielęgnacja:
Nie jest konieczna, jednak można ją robić. Polega na odchwaszczaniu, spulchnianiu gleby , podlewaniu podczas suszy. Łodygę można wiązać lub podsypywać po troszkę ziemią aby trzymała się na wietrze i nie łamała. Można stosować też naturalne nawozy.

Rozmnażanie:
Rozmnaża się za pomocą bulw podziemnych, wegetatywnie (bezpłciowo) lub przez nasiona, jednak w Polsce słonecznik nie dojrzewa na tyle i nie wykształca nasion ponieważ okres wegetacyjny za wcześnie się kończy.

Pora zbioru:
Bulwy zbiera się najczęściej w październiku przed lub po pierwszych przymrozkach, ze względu na to, iż słonecznik ma długi okres wegetacyjny. Należy jednak pamiętać, że o tej porze może już bulw nie być z powodu dzików.

Przechowywanie:
Bulwy można przechowywać poprzez głębokie zakopanie w ziemi na 30-40cm tak aby dziki nie wyczuły lub nie potrafiły się do nich dostać. Warto zakopać w kilku miejscach tak aby bulw nie stracić poprzez szkodniki. Należy dobrze zaznaczyć miejsce. Przez kilka dni bulwy mogą leżeć w miejscu gdzie temperatura jest niska – kilka stopni na plusie, lecz po dłuższym czasie się zepsują.

niedziela, 3 lutego 2013

Murszak rdzawy - hubka


Hubka
Murszak rdzawy - to bardzo ciekawy grzyb, który po wysuszeniu łapie iskrę z krzesiwa tradycyjnego. Z moich doświadczeń najlepiej łapią iskrę miękkie, elastyczne i gąbczaste kawałki, które po naciśnięciu nie kruszą się. Iskry lecące na kawałek murszaka lekko go opalają, po chwili iskra zajmuje hubkę. Jednak nie trzeba krzesać aż 30-40razy. Mi się udało po kilkunastu uderzeniach niejednokrotnie. Kruche kawałki nie podołały przy próbie i nie złapały iskry. Dlatego gdy mamy nieodpowiednie kawałki można je opalić i używać jako hubkę. Opalone wręcz doskonale łapią iskrę niczym zwęglony hubiak czy suchy błyskoporek. Tlącą hubkę bardzo trudno zgasić, zdarza się, że grzyb nie dymi się przez 10 sekund, po czym zaczyna się tlić. Trzeba uważać, aby się nie poparzyć. Grzyb kryje w sobie larwy, jednak nie stanowią dużego problemu. Pomyślałem, że przedstawię tą hubkę w inny sposób, opiszę moją historię trwającą kilka miesięcy…

Pierwszy raz murszaka zauważyłem w połowie sierpnia. Duży, brązowy owocnik na przy starym pniu. Wtedy jeszcze nie wiedziałem, że to ten grzyb, nie szukałem hubek i nie zbierałem materiałów do krzesiwa kowalskiego. 1 Listopada dowiedziałem się że owy grzyb działa jako hubka, wiedziałem także że grzyb z sierpnia to właśnie ten. Nie wiedziałem czy trzeba dokonać na nim jakiejś preparacji. 


Murszak rdzawy na sośnie, wysokość 2.20m
12 stycznia tego roku ciągle byłem na etapie szukania grzybów, które nadają się na hubkę. Na mojej liście był m.in. murszak. Tego dnia wybrałem się w tą samą okolicę, jednak nie robiłem sobie nadziei, że go znajdę, była już zima. Idąc w pewnym momencie rozkopałem coś pod śniegiem, był to duży brązowy grzyb, zabrałem go ze sobą i wysuszyłem. Myślałem, że to korzeniowiec wieloletni, również występujący przy sosnach. Dostrzegłem też z około 10 metrów grzyba na grubej, żywej sośnie, na wysokości około 2.20m ; po ruszeniu kijem sam odpadł. Spakowałem go osobno i także zabrałem do wysuszenia. Grzyby suszyły się kilka dni, a ja rozmawiałem z kilkoma osobami na temat tego, jaki to może być gatunek, z nadzieją że to będzie murszak rdzawy. Gdy kawałki były suche, opaliłem jedną ściankę grzyba i zgasiłem. Po kilku uderzeniach stali o krzemień, iskra spadła i zajęła hubkę. Bardzo się ucieszyłem, bo to potwierdziło jeszcze bardziej, że znalezione kawałki to te, które bym chciał.

Murszak znaleziony przypadkiem pod śniegiem
14 stycznia wybrałem się w nowy las, znalazłem tam 2 sztuki tego grzyba. Pomyślałem: gdy wszystkie  próbki złapią iskrę, wcześniej nieznane grzyby to będą murszaki rdzawe. Ponadto niespreparowany kawałek nie łapał iskry. Wtedy przypomniałem sobie o pewnym angielskim artykule o substytutach amadou. Było tam napisane, że phaeolus schweinitzii łapie iskrę bez preparacji. Przetestowałem kilka kawałków o różnych cechach. Wniosek: miękkie kawałki łapią iskrę bez preparacji.



Tlący się kawałek murszaka
Zbierany przeze mnie materiał był w zimie, być może to wpłynęło na sukces. Podejrzewam, że zebrany i wysuszony grzyb wiosną lub latem nie działałby tak samo. Dowiem się za kilka miesięcy jak sprawdzę. W opisie jest sporo powtórzeń słów kluczowych, myślę że to nie stanowi dużego problemu.
Wszystko było dość skomplikowane, ale z czasem udało mi się osiągnąć to co chciałem. Nic nowego nie odkryłem. Ciągle szukam i testuję nowe gatunki grzybów na hubkę, jednak bez pozytywnych skutków. Powoli, co kilka wpisów cały czas będą wrzucał informacje na temat grzybów i hubek.

W razie wątpliwości lub pytań proszę pisać w komentarzach.

Murszak rdzawy (Phaeolus schweinitzii)


Murszak rdzawy (Phaeolus schweinitzii) - niejadalny grzyb jednoroczny, należący do rodziny pniarkowatych. Występuje od wiosny do jesieni. Krawędzie kapelusza młodego grzyba są o jaskrawym żółtym kolorze. Z wiekiem staje się coraz bardziej ciemny, od brązowego po czarny kolor. Murszaka można znaleźć także zimą, jest zamarznięty i twardy. Mi się udało przypadkowo rozgrzebać tego grzyba spod śniegu. Grzybnia opanowuje drzewo zaczynając od korzeni, wnika w pień i niszczy drewno. Wywołuje brunatną zgniliznę drewna tak jak żółciak siarkowy. Owocniki przyrastają bokiem do drewna lub wyrastają tworząc okrągły kapelusz.

Osiągają różne rozmiary, od 5cm do 40cm ; takie widywałem. Można je spotkać najczęściej na korzeniach i pniach żywych sosen, na modrzewiach i przy spróchniałych, ściętych pniach tych drzew. W murszaku można spotkać larwy. Po wysuszeniu jest koloru brązowego, jest kruchy lub miękki, gąbczasty i elastyczny. Zależy to od tego w jakim stadium rozwoju grzyb był zbierany i suszony.



Murszak jest ważnym grzybem, bo łapie iskrę z krzesiwa tradycyjnego bez preparacji.

sobota, 2 lutego 2013

Schronienie - odpowiednie miejsce

Wybranie odpowiedniego miejsca na schronienie jest ważnym czynnikiem, od którego będzie zależało nasze przetrwanie, bezpieczeństwo, zregenerowanie sił oraz komfort fizyczny, psychiczny i spokój.

Dołki, niższe obszary to nieodpowiednie miejsce
na schronienie z powodu większej wilgoci
Miejsce powinno być na równym terenie, wtedy nie zaleje nas woda podczas opadów, tak jak w przypadku gdy będziemy spać w dołku. Gdy będziemy spać w nierównym miejscu, nie wyrównamy go dobrze, nie przygotujemy odpowiedniego posłania, będziemy czuć się niekomfortowo, w dodatku istnieje prawdopodobieństwo, że obudzimy się rano z bólem np. pleców, który może uniemożliwić nam dalszy marsz. Nie powinniśmy wybierać wąwozów, terenów nizinnych, ponieważ tam spływa cała woda z opadów, panują tam przymrozki, mgła i zbiera się tam wilgoć. Nie należy też obozować na wysokich miejscach, wzniesieniach, szczytach gór, wyróżniających się z okolicy, ponieważ będziemy narażeni na uderzenie pioruna podczas burzy. W dodatku będziemy narażać się na wiatr, będzie nam dodatkowo przeszkadzał w utrzymaniu ogniska, które będzie wymagało więcej opału. 
Kiedy podejrzewamy, że będzie burza, nie należy nocować przy samotnym drzewie, gdyż również wtedy jesteśmy narażeni na uderzenie pioruna. 

Obozowisko najlepiej wykonywać w miejscu, gdzie jesteśmy zakryci gęstym podszyciem, dzięki czemu będziemy mieli ochronę przed wiatrem od każdej strony a dodatkowo przed deszczem w razie opadów. Konieczne jest, aby w okolicy w której bytujemy znajdowały się materiały na schronienie i drewno na opał. Dobrze, jeśli w pobliżu będzie jakiś akwen wodny z którego będziemy mogli czerpać wodę zdatną do picia. Jednak nie może być on zbyt blisko, ponieważ wtedy będą nam dokuczać owady, może wystąpić zagrożenie powodzi, jednak jest to rzadkość w Polsce. Drugim powodem są niebezpieczne zwierzęta, które mają swoje ścieżki do źródła wody, którą piją. Musimy więc też sprawdzić, czy nie ma wokół nas ścieżek, nor i gniazd, tropów, śladów np. rozszarpana świeżo padlina, odchody, drapaczka zwierząt stanowiących dla nas zagrożenie. Woda nie powinna też wydawać hałasu, ponieważ nie będziemy słyszeli o zbliżającym się niebezpieczeństwie (burza, zwierzęta). Gdy jest jesień i są już przymrozki, temperatura jest lekko ujemna, nie ma problemu z owadami, dlatego możemy nocować komfortowo w okolicach rzek, stawów. Kiedy panuje sroga zima i wszelkie zbiorniki wodne są zamarznięte większość tych problemów jest rozwiązana z oczywistych powodów. Podczas obozowania w górach nasze miejsce nie może być narażone na lawinę, nie powinno tez wzbudzać zainteresowania innych zwierząt. Kiedy mamy zamiar spać w jaskiniach, sprawdźmy czy w niej nie ma żadnych zwierząt, czy jest sucho, czy ma tylko jedno wyjście. Po upewnieniu się wszystkiego zasłońmy wyjście, aby żadne niepożądane zwierze się tam nie dostało.

Należy wiedzieć, że mało prawdopodobne jest to, że znajdziemy idealne miejsce na nasze obozowisko, które będzie spełniać wszystkie powyższe warunki i zależności. Dlatego wybierając miejsce należy skupić się na korzyściach, zaletach i wadach określonych miejsc, które oferuje nam teren, w którym się znajdujemy. Po analizie wybieramy najlepsze miejsce.